De 5 verschillende fases van je bedrijf
Startersfase
Tijdens de start van je onderneming draait het om bestaansrecht en voldoen aan de financiële voorwaarden van de investeringen: er moeten voldoende middelen zijn om van te leven. Als directeur werk je keihard en heb je nog niet genoeg geld om veel personeel aan te nemen. In dit stadium gaat het om het werven van klanten en het nakomen van verplichtingen. Je moet op z’n minst goede producten of diensten leveren.
Verbreden bestaansbasis
Door het aantal producten en/of diensten en het aantal afnemers te vergroten verbreed je de bestaansbasis van je nieuwe bedrijf. Dit is nodig om het voortbestaan van de onderneming op lange termijn (ca. vijf jaar) veilig te stellen.
Voldoen aan financiële eisen
Als starter heb je geld nodig voor investeringen, terwijl je weinig zekerheden kunt bieden aan geldschieters. Je doet het werk in de onderneming zelf, soms geholpen door familieleden of vrienden of met een beperkt aantal personeelsleden. De bedrijfsvoering is vooral improviserend. Van het ontwikkelen van bepaalde systemen in het bedrijf of het werken met vast planningen is nog nauwelijks sprake. Jouw rol is alles bepalend, je bepaalt de koers van de onderneming en zorgt vaak zelf, al dan niet met hulp van familie of vrienden, voor de financiering. In deze fase is het succes vooral afhankelijk van jouw vakmanschap als starter. Onze adviseurs van Corporate Finance kunnen je helpen om de benodigde financiële middelen bij elkaar te krijgen.
Groeifase
Inmiddels heb je, dankzij de kwaliteit van je product en/of dienst voldoende afnemers die bij je blijven kopen. De vraagt stijgt en je hebt personeel nodig. De uitdaging waar je in deze fase voor staat is de vraag hoe je een goed evenwicht kunt aanbrengen tussen inkomsten en uitgaven. Dan zijn de volgende aandachtspunten belangrijk:
- Voldoende liquide middelen (direct beschikbaar geld).
- Voldoende cashflow (kasoverschot) dat het bedrijfsproces door kan blijven lopen en dat het bedrijf kan doorgroeien naar de benodigde omvang.
Voldoende liquide middelen
Door verkoop van goederen of diensten zorg je ervoor dat je voldoende geld binnenkrijgt om de reparatie en/of vervanging van kapitaalgoederen te kunnen financieren.
Voldoende cashflow
Cashflow, oftewel kasoverschot. Uiteraard dienen de ontvangsten hoger te zijn dan de uitgaven en kan de onderneming doorgroeien naar de benodigde omvang.
De organisatiestructuur van je onderneming is nog relatief eenvoudig. Beslissingen worden altijd in overleg met jou als directeur genomen en uitgevoerd. Soms stel je een projectleider, chef of verkoopleider aan die leiding geeft aan een paar ondergeschikten. Er ontstaat een taakverdeling en een organisatie, maar jij als directeur bemoeit je nog overal mee. Onze adviseurs van Personeel & Organisatie kunnen je begeleiden bij de keuze van het juiste personeel. Immers de beste stuurlui moeten niet aan de wal staan maar juist aan boord!
Het ontwikkelen van bepaalde werksystemen (het vastleggen van de manier van uitvoeren van het productieproces) en een formele planning zijn nog niet echt aan de orde. Alleen van hoognodige zaken als cashflow stel je een jaarlijks budget op. Je moet immers weten hoeveel geld je bedrijf binnenkomt. Verdere groei maakt het echter steeds moeilijker om overzicht te houden. Je werkzaamheden worden minder vakinhoudelijk en meer managementgericht.
Veel ondernemingen blijven in deze fase steken en leveren naar verhouding te weinig winst op en vaak te weinig beloning voor de geïnvesteerde tijd. Ondernemingen die in dit stadium blijven steken houden op te bestaan als de directeur met pensioen gaat of als de directeur besluit de onderneming te beëindigen.
Succesfase
Als je onderneming zelfstandig rendabel kan groeien, moet je een afweging maken tussen:
- De onderneming stabiel en winstgevend houden omdat het een bron van inkomsten is,
terwijl je jezelf geheel of gedeeltelijk terugtrekt? - De onderneming uitbouwen en zorgen voor uitbreiding. Doorgroeien dus.
1. Losmaken en consolideren
Losmaken en consolideren heeft tot doel: handhaven wat er is opgebouwd. Consolideren betekent
duurzaam maken. Je consolideert de bestaande activiteiten. Voor veel ondernemingen is meer dan dat niet mogelijk, bijvoorbeeld door de marktpositie van het bedrijf in een markt die geen groei meer kent. Je consolideert de bestaande activiteiten en er is geen echte groeidoelstelling meer.
De organisatie krijgt een duidelijke structuur. Ook neem je professionals (zoals een controller of een marketingmanager) in dienst aan wie je een aantal taken uitbesteedt. De manager in je bedrijf zorgt ervoor dat dagelijks gebeurt wat moet gebeuren. Je onderneming beschikt inmiddels over een financiële planning, een marketingplan en een productieplan. Als je onderneming over voldoende omvang en marktaandeel beschikt om succes te garanderen en als je een goede winst boekt, dan kun je in principe voor onbepaalde tijd voortbestaan. Van groot belang is dat er goede managementinformatie voor handen is om op de cijfers te kunnen sturen. En dat is nu net waar de accountants van De Hooge Waerder van meerwaarde kunnen zijn.
De band tussen jou en je onderneming wordt langzaam losser. Je ontwikkelt ergens anders weer activiteiten, terwijl de dagelijkse leiding van je onderneming grotendeels in handen is van managers in loondienst. Dit stadium duurt met succes voort, zolang je onderneming zich kan aanpassen aan veranderingen van de vraag in de markt. De praktijk leert vaak dat de directeur de onderneming na verloop van tijd met winst verkoopt of een fusie aangaat met een andere onderneming.
2. Aanzetten tot groei
Kies je voor doorgroeien, bereid je dan voor op een relatief grote expansie. Er komen nieuwe klanten bij en je gaat bijvoorbeeld exporteren. Je trekt managers aan die kunnen meegroeien met je onderneming. Voor verdere groei heb je geld nodig. Onze financiële adviseurs openen de juiste deuren om de nodige liquiditeiten beschikbaar te krijgen. Je gebruikt in deze fase namelijk niet alleen beschikbare liquide middelen, maar ook leencapaciteit bij de bank. Ondertussen moet je bedrijf winstgevend blijven. Alleen dan is er een continue geldstroom die nodig is voor het betalen van de bedrijfskosten, in het bijzonder rente en aflossing bij de bank.
Bij groei zorg je voor een onderbouwde begroting en een uitgebreide strategische planning. Je besteed veel tijd aan het bepalen van de manier waarop je de gestelde ondernemingsdoelen het best kunt bereiken. Ook daar kunnen onze Corporate Finance adviseurs je bij helpen.
Er is nu een leider met visie nodig. Het management blijft belangrijk om de groei van je onderneming in goede banen te leiden.
Mocht de groeistrategie niet aanslaan, dan is het belangrijk dat het management tijdig achter de oorzaken komt, in elk geval vóórdat het bedrijf failliet gaat. Je kan dan altijd nog overstappen op de strategie ‘losmaken’.
Expansiefase
Door je fysieke aanwezigheid en de omvang van je aandelenbezit domineer je nog steeds je
onderneming. Als je bent opgewassen tegen de managementeisen die expansie aan je stelt, kan je onderneming uitgroeien tot een middelgrote onderneming met misschien wel een paar honderd werknemers. Het is nu belangrijk dat je ervoor zorgt dat je de groei daadwerkelijk kunt realiseren. Er moet geld beschikbaar zijn en het management moet de expansie goed aan kunnen. Denk daarbij aan:
- Delegeren.
- Anticiperen op problemen.
Delegeren
In dit stadium van snelle groei wordt je onderneming organisatorisch gezien complexer. Je neemt immers in korte tijd relatief veel nieuwe mensen in verschillende soorten functies aan wat veel inspanning vraagt van het management. Zij moeten inspelen op de grote organisatorische veranderingen. Automatisering van processen neemt een belangrijke plaats in. De organisatie moet daarop voorbereid zijn en de adviseurs van De Hooge Waerder ICT weten precies waar optimale voordelen te behalen zijn.
Daarom is het in deze fase ook belangrijk dat je verantwoordelijkheden kunt delegeren aan anderen om aandacht te besteden aan de doelmatigheid van het management.
Door de groei is je organisatie zo groot aan het worden dat decentralisatie nodig is. Dat wil zeggen dat je de organisatie van de onderneming geheel of gedeeltelijk opsplitst in verschillende onderdelen (divisies) die elk eigen managers krijgen. Bij productiebedrijven vindt er meestal een splitsing plaats tussen verkoop en productie. Juiste juridische vastlegging van afspraken is dan noodzakelijk. Onze juristen staan dagelijks met hun voeten in de MKB-markt en kunnen als geen ander de juiste begeleiding daarin geven.
Anticiperen op problemen
Problemen in de expansiefase worden vaak veroorzaakt door:
- Een te snelle groei wat teveel financiële middelen vraagt. Op een bepaald moment is de bank of een andere financier niet langer bereid om de groei te financieren waardoor je onderneming in financiële problemen kan raken. Het netwerk van De Hooge Waerder kan daar mogelijk een andere invulling aan geven.
- Te weinig delegeren. Als je dat te weinig doet kom je in de problemen. Elk mens is beperkt in het besteden van zijn of haar tijd. Je loop het risico dat je niet-optimale beslissingen over strategie en bijbehorende investeringen neemt.
Slaagt dit vierde stadium niet, dan kun je de strategie misschien nog zo wijzigen dat je onderneming toch kan blijven voortbestaan, namelijk als een volwaardig en succesvol bedrijf zonder verdere groeiplannen (fase 3).
Continuïteitfase
In dit stadium draait het om het consolideren van je onderneming (het zorgen voor continuïteit). Ook profiteer je van het financiële voordeel door de snelle groei. Je onderneming is in een volwassenheidsfase terechtgekomen en krijgt zelfstandige afdelingen onder leiding van managers. Je onderneming is nu uitgegroeid tot een bedrijf van meer dan 100 werknemers.
In deze fase komt het bij leiding geven aan op een sterk management. Een blijvend aandachtspunt is dat je ervoor zorgt dat je onderneming wel flexibel blijft en dat de ‘ondernemende mentaliteit’ behouden blijft. Je moet waakzaam zijn voor:
- Inefficiëntie.
- Verstarring.
Inefficiëntie
Een snelle groei kan resulteren in inefficiëntie want tijdens de groei is de verhouding tussen de hoogte van investeringen en de schaalgrootte van je bedrijf niet direct optimaal. Een voorbeeld kan dit verduidelijken:
Stel dat een groeiende onderneming een nieuw bedrijfspand aankoopt. Omdat de verwachting is dat de onderneming nog flink zal groeien, is het aangekochte pand in eerste instantie veel te groot voor het huidige aantal werknemers. Daardoor vallen de huisvestingskosten per medewerker in de eerste periode na aankoop hoog uit. Pas als de groei is gerealiseerd en veel nieuwe medewerkers hun werkplek in het nieuwe pand hebben gevonden, verandert dit. De huisvestingskosten zijn nu verdeeld over veel meer medewerkers, waardoor de huisvestingskosten per medewerker lager uitvallen. Met een juiste periodieke begroting van de adviseurs van De Hooge Waerder kan voorkomen worden dat er achteraf problemen komen.
Verstarring
Bij verstarring heeft iedereen in het bedrijf het gevoel dat het groeidoel inmiddels bereikt is en dat het er allemaal niet meer zo op aankomt. De spanning is er een beetje vanaf en men steekt te weinig energie in bijvoorbeeld productvernieuwing. Ook is men geneigd risico’s zoveel mogelijk uit de weg te gaan. Grote ondernemingen blijven in zo’n situatie alleen rendabel als zij een omvangrijk marktaandeel, voldoende koopkracht en voldoende financiële middelen hebben. Alleen ingrijpende economische veranderingen, zoals bijvoorbeeld een crisis, kunnen hun gevestigde positie in gevaar brengen.
Je rol is in deze fase inmiddels gewijzigd ten opzichte van de rol die nodig was in de expansiefase. In deze vijfde fase heb je veel aandacht voor beleid en strategie. Je bent nu veel minder of zelfs helemaal niet meer betrokken bij de dagelijkse bedrijfsactiviteiten. Je onderneming heeft in dit vijfde stadium de gewenste omvang gekregen. Verder heb je de beschikking over ruime financiële middelen en kwalitatief goed management. Fiscaal advies is gewenst om de continuïteit te bekrachtigen en onze fiscalisten kunnen je helpen de juiste keuzes te maken.
Online boekhouden
Online boekhouden heeft veel voordelen. Zo is bijvoorbeeld de uitwisseling van administratieve gegevens met de accountant optimaal geregeld. Daardoor kan de vaste adviseur van De Hooge Waerder beter en gerichter adviseren en begeleiden.
Werken bij DHW?
Overweeg je een volgende stap in je carrière? Bij ons vind je alle mogelijkheden om jezelf verder te ontwikkelen in één van onze divisies. Of je nu net afgestudeerd bent of al een flinke dosis ervaring hebt.
Meld je aan voor onze nieuwsbrief!
Altijd op de hoogte van het laatste nieuws, concrete tips en adviezen van onze adviseurs.
